كشور آفريقاي جنوبي همان طور كه از نامش پيداست در جنوبيترين نقطه قاره آفريقا واقع شده است. كشوري كه در درون خود كشوري ديگر را جاي داده است.
جمهوري آفريقاي جنوبي در جنوب آفريقا و در سواحل دو اقيانوس اطلس و هند قرار دارد.
آفريقاي جنوبي با كشورهاي ناميبيا، بوتسوانا، زيمبابوه، موزامبيك، سوازيلند و لسوتو همسايه است و در حقيقت لسوتو را در درون خود جاي داده است.
بسياري از نواحي غربي نيمه كويري است, در حالي كه شرق اين سرزمين بيشتر پوشيده از علفزار استوايي (ولد) است.
اورانژ، ليموپو، وال. ولواس بي سرزميني محصور در ساحل ناميبيا است.
آفريقاي جنوبي داراي آب و هواي متنوعي است و داراي صحراي خشك مشرف به ناميبيا تا آب و هواي مطبوع نيمهاستوايش نزديك مرز موزامبيك است. آفريقاي جنوبي كشوري نيمهخشك محسوب مي شود. ميانگين دماي اين كشور در نيمه دوم سال بسيار متغير است اما در مجموع داراي آب و هواي بيست تا بيست و پنج درجه مي باشد.
گرمترين مدت سال بين دسامبر و فوريه است. بالاترين ميزان بارندگي در ساحل شرقي روي ميدهد، ولي بيشتر اين سرزمين خشك است.
اين كشورتنها كشور در جهان است كه داراي سه پايتخت متفاوت مي باشد . قوهٔ مجريه در پرتوريا، قوه مقننه (پارلمان) در كيپ تاون و قوهٔ قضائيه در بلوم فونتين قرار دارد و پرجمعيتترين شهر آن ژوهانسبورگ مي باشد .
بلوم فونتين (پايتخت قضايي) ،ژوهانسبورگ، دوربا، سووتو ، پورت
آفريقاي جنوبي تاريخ متفاوتي را نسبت به ديگر كشورهاي آفريقايي تجربه كرده است. مهاجرت اروپاييها به آن و موقعيت استراتژيك دريايي آن سبب شد تاريخ پرفراز و نشيبي را داشته باشد.
رشد آفريقاي جنوبي به دو دليل متفاوت صورت پذيرفت . در ابتداي مهاجرت ، مهاجريني از اروپا بخاطر تاسيس شركت هند شرقي هلند ، مركزي در مكان امروزي كيپ تاون ايجاد نموده بودند و نكته دوم اهميت راهبردي آبراه كيپ و منابع معدني غني اين منطقه باعث اهميت بيشتر اين كشور در ميان كشورهاي غربي بخصوص در اواخر قرن نوزدهم گرديده بود .
در حال حاضر آفريقاي جنوبي از لحاظ نژادي داراي متنوع بسياري مي باشد . بزرگترين جمعيتهاي دورگه و اروپايي و هندي در آفريقا در اين كشور مستقر مي باشند . جمعيت سياهپوست آفريقاي جنوبي كمتر از ۸۰ درصد جمعيت اين كشور مي باشد .
اين كشور از معدود كشورهاي آفريقايي است كه در آن هيچ وقت كودتا صورت نگرفته و انتخابات منظم در طول يك سده اخير در آن برگزار شدهاست. با اين حال اكثريت سياهپوستان تا سال ۱۹۹۴ داراي حق راي نبودند . اين كشور از اعضاي بنيانگذار اتحاديه آفريقا است و بزرگترين اقتصاد را در ميان اعضاي آن دارد.
تاريخ آفريقاي جنوبي با شرح دريانوردان اروپايي كه از راههاي بازرگاني هند شرقي ميگذشتند آغاز ميشود. نخستين دريانورد اروپايي كه موفق شد از اين آبراه گذر كند، كاوشگر پرتقالي بارتلوميو دياس در سال ۱۴۸۸ ميلادي بود. او هنگام بازگشت به ليسبون مكاني را كه كشف كرده بود «دماغه طوفانها» ناميد، اما هنري دريانورد، كه پشتيبان مالي دياس بود، نام آن را به «دماغه اميد نيك» كه اشارهاي به راهي براي رسيدن به سرزمين هند بود، تغيير داد.
فعاليت هلنديها
پس از سال ۱۴۸۸ ميلادي به بعد تعدادي از گروههاي ماهيگيري كه شامل دريانوردان پرتغالي ميشدند، در ساحل ساكن شدند ولي شرح كتبي از آنها باقي نماندهاست. در سال ۱۶۵۳، جان ون ريسبك به نمايندگي كمپاني هند شرقي هلند محلي براي تهيه خواربار در دماغه اميد نيك (آرزوي خوب) تأسيس كرد. در سدههاي ۱۷ و ۱۸ ميلادي اين جمعيت هلندي به آرامي بيشتر شد و سرانجام ساكنين هلندي مردم شوسا واقع در منطقه رودخانه ماهي را ديدند و پس از آن جنگ هايي به نام جنگ هاي مرزي كيپ به دليل تصاحب زمين و دام شكل گرفت.
براي رفع كمبود نيروي كار كيپ از اندونزي، ماداگاسكار و هند بردگاني آورده شدند. علاوه بر اين، رهبران دردسر سازي كه اغلب از اشراف بودند از مستعمرات هلند به آفريقاي جنوبي تبعيد شدند.
اين گروه از بردگان سرانجام جمعيتي را تشكيل دادند كه اكنون به عنوان مالاييهاي كيپ شناخته ميشوند. آنها از سوي استعمارگران اروپايي اغلب داراي مقام اجتماعي بهتري محسوب و همچنين صاحب زمين نيز شدند ولي با توسعه آپارتايد، زمينهاي خود را از دست دادند.
بسياري از نوادگان اين بردهها كه اغلب با ساكنين هلندي ازدواج كردند بعدها با بازماندگان رنگينپوست كيپ در يك رده قرار گرفتند. با ادغام بيشتر در بين جمعيت رنگين پوستان كيپ و مردم شوسا و ديگر مردم آفريقاي جنوبي در حال حاضر آنها حدود ۵۰ درصد از كيپ غربي را دربرگرفتهاند.
آفريقاي جنوبي ۱۱ زبان رسمي دارد: زبان آفريكانس و انگليسي آفريقاي جنوبي فهرست زبانهاي ملي هند از لحاظ تعداد زبانها در رتبه اول است و پس از آن آفريقاي به خوبي قرار دارد. زبان انگليسي در سراسر جهان و از جمله آفريقاي جنوبي رواج بسياري دارد اما پر متكلم ترين زبان آفريقاي جنوبي به شمار نميآيد. ۱۱ نام رسمي براي آفريقاي جنوبي وجود دارد كه به ازاي هر زبان يك نام مستقل در نظر گرفته شدهاست.
زبان فاناگالو، زبان خوئي, زبان لوبدو ، زبان خوسا، زبان نامازبان دبل شمالي, زبان فوتيزبان نس و زبان اشارهاي آفريقاي جنوبي . اين زبانها گاهي در مقالههاي رسمي به كار گرفته ميشوند. شهرت آنها و تعداد مكانهاي رسمي به كار گرفته ميشوند. شهرت آنها و تعداد گويش وران شان كم است.
بسياري از زبانهاي غيررسمي قبيلههاي سان و خوي خوي شامل لهجه هاي محلي است كه به سمت شمال كشور يعني ناميبيا و بوتسوانا هم كشيده شدهاند. مردم اين كشورها از لحاظ قبيله با بقيه آفريقايي تفاوت دارند و به عنوان جوامع شكارچي معروف هستند. آنها به حاشيه رانده شدهاند. اغلب زبانهاي شان در حال تبديل شدن به زبانهاي انقراض يافته است.
بسياري از سفيد پوستان آفريقاي جنوبي به زبانهاي اروپايي مانند پرتغالي (كه سياه پوستان آنگولا و موزامبيك هم به آن سخن ميگويند) آلماني و يوناني صحبت ميكنند و بسياري از آسياييهاي مقيم آفريقاي جنوبي و هنديها به زبانهاي آسياي جنوبي مانند هنديگوجاراتي و زبان تاميل صحبت ميكنند.
به علت تنوع نژادي در كشور آفريقاي جنوبي، فرهنگ «واحدي» در اين كشور نميتوان يافت. امروزه تنوع غذايي در اين كشور كه متأثر از فرهنگهاي مختلف حاضر در آن است.
ژوهانسبورگ
ژوهانْسبورگ يا يوهانسبورگ بزرگترين شهر كشور آفريقاي جنوبي و مركز استان گائوتنگ، ثروتمندترين استان آفريقاي جنوبي است.
بزرگترين و پر جمعيت ترين شهر آفريقاي جنوبي است. اين شهر داراي موزه ها و پاركها و گالري هاي نقاشي و ديدني هاي بسيار زياد و همچنين معادن عظيم طلا ميباشد. ژوهانسبورگ از قديم شهري ثروتمند و پر جمعيت بود. وجود معادن طلا از قديم در اين منطقه، خاك آن را بسيار با ارزش كرده است. به همين دليل امروزه اين شهر قوي ترين اقتصاد را در آفريقاي جنوبي دارد.
ژوهانسبورگ كه به عنوان ايگولي (مكان طلا) نيز مشهور است، به دليل قرار گرفتن دركمربند تپه هاي غني از منابع معدني ويت و اترزراند، منابع تجاري عظيمي از طلا و الماس را در خود جاي داده است. فرودگاه بين المللي تامبو بزرگترين فرودگاه آفريقا است .
پارك شيرها (Lion Park) در ژوهانسبورگ
باغ وحش ژوهانسبورگ بيش از دو هزار حيوان در خود دارد و در مكاني سرسبز واقع شده است. باغ وحش ژوهانسبورگ در سال 2003 يكصدمين سالگرد تاسيس خود را جشن گرفت، ولي اهميت اين باغ وحش تنها قدمت و ديرينگي آن نيست، بلكه خدمات جانبي اين باغوحش آن را در رده هشتم بهترين باغ وحشهاي دنيا قرار داده است.
باغ وحش ژوهانسبورگ جزو معدود باغ وحش هاي دنياست كه براي گردشگران و مراجعه كنندگان خود تورهاي بازديد شبانه برگزار مي كند. باغ وحش ژوهانسبورگ اولين باغ وحش دنياست كه در قفس حيوانات خود دوربين هايي قرار داده كه به صورت شبانه روزي مي توان از طريق اينترنت آنها را ديد. اين باغ وحش بخش هاي مختلفي همچون Spice Route (حيوانات آسيايي)، قلب آفريقا (گوريل، شامپانزه و ديگر حيوانات آفريقاي مركزي)، سافاري جنوبي (حيوانات محلي)، زيستگاه هاي ديگر (شتر، خرس قطبي و پنگوئن) و آمازونيا است كه شامل حيوانات آمريكاي جنوبي است.
دومين شهر پر جمعيت آفريقا جنوبي بعد از ژوهانسبورگ شهر كيپ تاون است. اين شهر محبوب ترين مقصد جهان گردان و گردشگران در قاره آفريقا است و از همين رو براي شانزدهمين بار عنوان برترين شهر آفريقا و خاورميانه را در سايت TravelLeisure از آن خود كرده است. اين شهر مجموعه اي از سواحل، حيات وحش، طبيعت هاي بكر را در دل كوه هاي بلند خود جاي داده است؛ شهر كيپ تاون به «مادر سيتي» هم مشهور است. در كنار تمامي جاذبه ها و طبيعت هاي بكر و زيبايي كه دارد از آب و هواي فوق العاده اي هم بهره مي برد.
بوك آپ (Bo-Kaap):
اين منطقه كه بر روي تپه اي در جنوب غربي مركز شهر قرار دارد، منطقه اي تاريخي است كه اصالتا به برده هايي كه از جنوب شرق آسيا به اين منطقه آورده مي شدند اختصاص داشته است. با برچيده شدن نظام برده داري اين منطقه تا حدي حالت محله هاي قديمي و زندگي سنتي خود را حفظ كرده است. خانه هايي با معماري رنگي چشم اندازي عالي از اين شهر را بوجود آورده اند. مساجد متعدد يادآور حضور مسلمانان شرق آسيايي در اين قسمت هستند.
باغ طبيعي كريستين بوش (******stenbosch):
از جمله مكانهايي است كه كلكسيوني از گياهان و گل هاي ويژه آفريقاي جنوبي و كيپ تاون است. گياهان نادري از سراسر آفريقاي جنوبي در اين باغ گردآوري شده اند.
جزيره روبن يا روبن آيلند (Robben Island):
اين جزيره كه در نزديكي ساحل كيپ تاون واقع شده زندان آپارتايد براي مخالفان و شورشيان بوده است و مهم ترين زنداني آن، نلسون ماندلا رهبر جنبش ضد تبعيض نژادي آفريقا بوده است.
آكواريوم دو اقيانوسي (Two Oceans Aquarium):
(Two Oceans Aquarium) اين آكواريوم كه در نزديكي واتر فرانت (Waterfront) قرار دارد، مكاني جالب براي ديدن جانوران دريايي اقيانوس هاي آرام و اطلس است. چرا كه كيپ تاون در نقطه تلاقي و ديدار اين دو اقيانوس قرار دارد.
تماشاي پنگوئن ها:
ساحل Boulders مركز تجمع حيواناتي دوست داشتني است كه هر انساني را به وجد مي آورد. حتما در سفر به آفريقاي جنوبي اين ساحل را در خاطر داشته باشيد.
پرتوريا
نمائي از شهر پرتوريا پايتخت قوه مجريه آفريقاي جنوبي
قديمي ترين و پايتخت اجرائي و اداري كشور آفريقاي جنوبي است. 480 كيلومتر از خيابانهاي اين شهر با درختان "بگونيا "تزئين يافته كه در مهرماه شكوفه هاي ارغواني منظره دلپذيري به آن مي بخشد. پرتوريا به معني عشق برادرانه است. داراي جمعيتي نزديك به يك ميليون نفر مي باشد. پايتخت اداري آفريقاي جنوبي پرتوريا مي باشد. پرتوريا ميزبان دولت ملي، دفاتر تجاري ،نوآوري و موسسات پژوهشي و داراي بيش از صد سفارتخانه است.
صاعقه هاي پرتوريا
صاعقه هاي پرتوريا از ويژگي هاي خاصي برخوردار است. اين صاعقه ها عوامل متعددي دارد. از جمله قرار داشتن آفريقاي جنوبي در نيم كره جنوبي زمين و نزديكي به قطب جنوب و نيز قرار گرفتن در منتهي اليه قاره آفريقا، در حد فاصل دو اقيانوس اطلس و هند با دو آب سرد و گرم. صاعقه ها از بهار در ماه اكتبر (مهر) آغاز مي شوند و تا اواخر پاييز در ماه ژوئن (خرداد) ادامه مي يابند. معمولا خوشه اي بزرگ، ممتد و با قدرت آزادسازي برق بسيار زياد هستند. به گونه اي كه در يك چشم به هم زدن مي توان تا هشت نقطه داراي صائقه هاي خوشه اي كوچك و بزرگ را در افق مشاهد كرد. از همين روست كه شهروندان و به ويژه گردشگران در اين كشور هنگام مشاهده چنين پديده اي كه به كرات نيز اتفاق مي افتد، با علم به قدرت تخريبي بالاي آن، حتما دقايقي توقف كرده به تماشاي زيبايي هاي آن مي پردازند.
منطقه "لوديوم" (Laudium) يكي از مناطق مسلمان نشين آفريقاي جنوبي است. اين منطقه در مركز شهر پرتوريا واقع در استان خائوتنگ است. مسلمانان اين شهر معمولا براي تهيه گوشت و مايحتاج پروتئيني خود به اين منطقه مي روند و نياز هاي خود را از رستوران ها و مغازه هاي اين منطقه تامين مي كنند. ارتفاع اين منطقه 1445 متر بالاتر از سطح درياست. با توجه به ساكنان مسلمان اين منطقه، لوديوم به منطقه هندي تبار هاي آفريقاي جنوبي معروف است. در سال 1961 رژيم آپارتايد هندي ها را از پرتوريا به منطقه لوديوم بيرون راند. البته پس از آپارتايد پاكستاني تبار ها هم در اين منطقه زياد شده اند. علاوه بر مسلمانان، هندو ها نيز در اين منطقه ساكن هستند. مساجد و معبد هاي لوديوم بيش از هر چيز خودنمايي مي كنند. "مسجد جامع"(PMT Jumma Masjid) از مهمترين اين مساجد است.
كليساي اصلاح شده هلندي، كليساهاي مستقل افريقايي و اقليتهاي انگليكن، متديست، كاتوليك رومي، هندو و اسلام.
اسلام:
اولين گروههاى مسلمان، بردگان، محكومين و زندانيان سياسى بوند كه از سواحل شرقى و غربى افريقا، آسياى جنوب، جنوب شرقى توسط استعمارگران بين سالهاى 1652م تا 1834م آورده شده بودند. شمارى از آنها را كشتى هاى انگليسى، فرانسوى و غيره منتقل نمودند. به عنوان مثال گروهى از آنان به مرديكرز (18) معروف بودند كه از مالزى به عنوان خدمتكاران هلندى به هلند مسافرت كرده و همراه با بوئرها (هلندى ها) باين ناحيه آمده بودند. 5/26% اين بردگان از ميان افريقائىها و بويژه ماداگاسكار كه محل تردد كشتى ها و حمل بردگان بود، انتخاب گرديدند. 40% از آسياى جنوبى و 5/33% از آسياى شرقى و جنوب شرقى. بردگان افريقايى غالبا از مناطق زنگبار، جزيره ايبو و موزامبيك و نيز از غرب آفريقا (گينه، سنگال، گامبيا و بنين) خريدارى مىشدند. بردگان ماداگاسكارى نژاد دورگه اندونزى - افريقائى و آميختهاى از دو فرهنگ را داشتند.
در پايان قرن هيجدهم تقريبا كليه بردگان اين منطقه به اسلام گرويده بودند. در نزديكى كيپ تاون و در آبهاى اقيانوس اطلس، جزيره روبن (19) واقع است كه زندان بسيارى از مسلمانان و مبارزان براى آزادى افريقاى جنوبى بود. اين جزيره از سال 1652م كه سفيدپوستان باين سرزمين آمدند به عنوان زندان مورد استفاده قرار گرفت. بسيارى از علماى اسلامى كه براى تبليغ به افريقاى جنوبى آمدند باين جزيره تبعيد مىشدند. سيد علوى 11 سال از عمر خود را در جزيره روبن گذراند. وى پس از آزاد شدن، اولين امام جماعت مسلمانان شهر كيپتاون بود.